Gelecekte gerçeklere dayalı bir şekilde sağlık ve ekonomik önlemlerini alan, geleceğin alacağı şekli sezip uzun soluklu plan yapanlar hayatta kalacak. Ötekiler acı çekecek. Ben Nostradamus da değilim, tahminlerimin çoğu yanlış çıkar, ama sürekli doğru tahmin yapanı da görmedim. Naçizane şu ana kadar sezdiklerimi sizinle paylaşmak isterim. İlkin, bu salgın yazın bitecek, ya da ilaç veya aşı bulunacak diye hayallere kapılmayalım. Rusya?nın keşfettiğini iddia ettiği ilaç, ABD?nin Vietnam?da kullandığı bir sıtma ilacı. Bu açıklamaların çoğu milli propaganda. Dünya Sağlık Örgütü?nün websitesinden başka hiç bir kaynağa güvenmem, girin gerçekleri okuyun. Halen Afrika ve Latin Amerika?nın büyük bölümü yazı yaşıyor. Hava sıcak ve nemli veya kuru, ama Covid-19 iklim tanımıyor. Latin Amerika?da vaka sayısı 14 bini aşarken, uzmanlara göre bunun en az 10 katı da halkın arasında dolaşıyor. Afrika?da virüs hızla yayılırken zaten kırılgan olan sağlık sistemi ve kamu düzenini tehdit ediyor. Bir ila 3 yıl aralıklara devam edecek, bir sönüp bir parlayacak bir pandeminin ortasındayız. Covid-19?un en önemli özelliklerinden biri hastaların çoğunluğunda hiç bir semptom göstermemesi, bu yüzden Almanya ve Güney Kore gibi ülkeler hemen her vatandaşı teste tabi tutmaya doğru gidiyor. Çünkü kendisi dahi hasta olduğunu bilmeyen bir taşıyıcı, düzinelerle masumu yoğun bakımlık edebilir. Karantinalar ve sokağa çıkma yasakları ile ABD ve AB?de salgının önünün alındığını farzedelim. Mesele o ülkeler değil ki? Hindistan hala 1.100 vaka rapor etmiş. 1.6 milyar nüfuslu, feci fakir, iç içe yaşayan bir ülke. İnandınız mı? Rusya?da Covid-19 hastalarının çoğu ?ağır zaturreden öldü? raporu verilerek salgının yaygınlığı gizleniyor. İran, Irak?a bulaştırdı, şimdi de Suriye?ye sıçradı. Japonya?da vakalar yine artmaya başladı. Çin?de de yakında ikinci dalga baş gösterecek. İyi senaryoda bir yıl içinde filan aşı bulunur, dünyaya dağıtılması da altı ay alır, yani hastalık bir çok yerde 1.5 yılda filan biter. Bu süre zarfında dünya ekonomisinin toparlanması da mucize olur. Çünkü, zaten zar-zor ayakta duran Gelişmekte Olan Ülkeler?in (GOÜ, Piyasalar = GOP) çok FX borçlu şirketleri yakında topu atacak. Arjantin, Güney Afrika Cumhuriyeti, Lübnan, Afrika?da adını dahi telaffuz edemediğim bir çok devlet de morataryum ilan edecek. Kredi notu indirimleri şimdiden başladı ve her gün çoğalarak sürecek. Türkiye gibi riskli kabul edilen ülkelere fon akışı iyice yavaşlayarak alınan parasal gevşeme tedbirlerini bertaraf edecek. lütfen artık hayal aleminden uyanın. ?Biz bize yeteriz?, ?Bu krizden güçlenerek çıkarız?, ?Milli dayanışma kampanyası? gibi atılımlar timsahlarla dolu bataklıkta yüzerken saç bakımı yaptırmaya benziyor. Acil olana odaklanalım, gerisini sonra düşünürüz. Acil olan da şu: Salgın artık tüm Türkiye?ye yayıldı kardeşim. Başkan Erdoğan söylüyor: 40 belde ve köy karantina altında. Artvin?den Çanakkale?ye kadar dağılıyor bu beldelerin coğrafi konumu. Ne diyor bu harita size? Virüs bir çok yerden gelmiş, kentlerde tur atıp, kırsal kesime kadar yayılmış. Daha da kötüsü var. Birleşmiş Milletler başta, tüm hayır ve sağlık kuruluşları uyarıyor: İdlib?te salgın an meselesi, 100 bin kişi ölebilir. O zaman ne yapacağız? Sınırda bekleyen bir milyon aç, hasta, korkudan titreyen zavallıyı kaderlerine mi terkedeceğiz? Hayır, insanlık müsade etmez. Türkiye?nin zaten kısıtlı olan sağlık ve mali imkanlarının bir kısmı da oraya tahsis edilecek. İran salgından kırılıyor, ben bu ülkenin her an çökmesinden endişeliyim. Doğal olarak gücü olan, sınırı aşıp Türkiye?ye giriyor. Özetle, çok sıkı uygulanan bir sokağa çıkma yasağı ve sınırlarda acımasız kontroller haricinde, bu salgının yayılması önlenemez. Eğer bir kaç ay daha ?böyle idare edersek?, sağlık personeli hastalıktan kırılmaya, ya da yorgunluktan bayılmaya, malzeme bitmeye, acil bakım üniteleri dolup taşmaya başlar. İdare edemeyiz. Acil sokağa çıkma yasağından başka çare yok! Ekonomi açısından bakalım, İstikrar Kalkanı güzel bir başlangıç, Hatta, işsiz kalanlara ucuz kredi de iyi bir fikir. KOBİ?lere verilen desteklere helal olsun. Ama yetmiyor. Size söylüyorum. Bu güne kadar belki 500 bin dükkan, mağaza, işletme kapandı. Bunların her biri dört kişi çalıştırsa, 2 milyon işsizimiz olacak. Yazın turist gelmez. Bir milyon daha eklenir işsizler ordusuna. Bunların nasıl doyurulacağına dair acil tedbir alınmalı. Kredi, geçici işsizlik ödeneği gibi yöntemler kesmez bu dev mağdurlar kitlesini. Banka hesabına nakit yardım yatırmaktan başka çare yok. Finansman derseniz, IMF kapısını çalana para dağıtıyor, gidin alın artık. Zaten gidip Fed?den swap imkanı istendi. Bizim dünya ölçeğinde yeterli paramız yok. bu gerçek kabul edilmedikçe daha da çok acı çekeceğiz. Sene başından bu yana TCMB kamu bankaları vasıtasıya $25 milyar satış yaptı, doları frenlemek için. O dövizlere çok ihtiyacımız olacak. Bırakın kur patlasın. Siz sağlık krizi ve ekonomik bunalımı sona erdirecek tedbirleri alın, TL hızla değer kazanacaktır. Türkiye?nin kalıcı bir devaluasyon yemesi için hiç bir neden yok. Çıktı açığı yüksek, petrolü artık bedava veriyorlar, kamu borç oranı düşük. Yani kur şoku enflasyona kolay atlayamaz artık. Tüccar talep olmayınca nasıl zam yapsın? Şirketler batar diyorsanız, evet, ama zaten battılar. Hepsini kredi dopingiyle ayakta tutuyorsunuz. Önümüzdeki bir belki bir buçuk yılda bu ülkeye sırf GOÜ kategorisinde olduğu için dışarıdan finansman girmez diye plan yapın.

Merhaba tebernüş bey,bu kriz ortamını fırsata çevirmek istiyorum ve son birkaç yıldır yatırımın önemini anlamış biri olarak artık yatırım yapma zamanı diyorum bu kriz döneminde ve size birkaç şey sormak istiyorum.öncelikle Anadolu da bir ilçede yaşıyorum evim var fakat borcu 2 seneye bitiyor çok fazla yormuyor ödemesi.faturalar ve kredi ödemeleri dışında normal şartlarda tasarruf için her ay 3-4 bin lira ayırabiliyorum.dolar, Euro, altın alarak paramın değerini korumaya çalışıyorum fakat bunlar yatırım sayılmıyor.sormak istediğim şu; gayrimenkul yatırımı düşünüyorum 0.79 oranları varken.yaşadığım ilçede 200 bin tl ye sıfır bir ev alıp 1000 tl kiraya verebilirim bunun için emekliliğe hazırlık olarak(emekli olunca maaşım düşecek haliyle) 180 ay yavaş yavaş, ödemeler beni sıkmadan aylık 1800 tl ödemeli mi kredi çekmeliyim?kira bedeli kredi ödemesinin çoğunu karşılarsa iyi diyorum?yoksa daha kısa vadeli aylık 3000 tl ödemeli mi kredi çekmeliyim?nacizane düşüncem kredi ödemelerini artık kredi kartı ekstresi gibi görüyorum ve uzun vadeli daha mantıklı geliyor.(gelirim sabit hatta artabilir) Hatta yatırımlık 2 daire düşünüyorum biraz abartmış mı olurum?bir de başka şehirden yatırımlık büyük projelerden ev almak mantıklı mı?ev gözümüzün önünde mi olmalı?Ayrıca, siz olsanız 200 bin tl lik 2 daire mi alırsınız yoksa 400 bin tl lik daha lüks bir daire yada villa tarzı bir ev mi alıp mı kiraya vermeyi daha uygun görürsünüz?

Sevgili Tebernus bey, Yaklaşık 9-10yıldır sizi takip ediyorum. 2015'ten önce düzenli takip ediyordum, 2015 sonrası daha az takip etmeye başladım. Yaşım 41 ve hayatım boyunca hep (2005 yılı itibarı ile) gayrimenkule yatırım yaptım iyi kötü bir portföy'e sahibim çok şükür. Emlak yatırımından 2014 yılından sonra yavaş yavaş uzaklaşmaya başladım. En son şehir dışından sakin bi yerden ilerde ev yaptırırım diye bi arsa aldım yanlız henüz o adımı atamadım ;). 2014'ten sonra niye emlaktan soğudum? Hep aynı şeyleri söyleyen okadar çok kişi olmaya başlamıştı ki artık piyasada balon olduğu bariz ortaya çıkmıştı. Bankalar piyasadan paraları toplayacak ve para kıtlığı yaşanacaktı. Ülkenin bu dönemde yaşadığı siyasi türbülanslar zaten ayrı bir paragraf gerektirir. Bence emlak sektöründe en iyi fırsatların olduğu dönem'e yavaş yavaş gelmeye başladık. Belki ilk defa gayrimenkul için kısa sayılabilecek bir sürede "Bundan x yıl önce fiyatlar şu kadardı" diyerek bu dönemi anımsayacağız. Gelişmekte olan ülkeler arasında Türkiye öyle yada böyle çok daha güçlü çıkacaktır bu süreçten. Bunu söylerken siyasi olarak ülke yönetimi değişsede değişmesede bu böyle olacaktır. Cumhurbaşkanımız köprüleri yaparak Çin'e, Kanal'ı yaparak ABD'ye göz kırpmakta ve bu sürecin sonunda ya Çin tamamen dünya da sistemden çıkarılarak gelişmekte olan Türkiye, Hindistan, Nijerya, Mısır gibi ülkeler birer üretim devine dönüşecek. Yada Çin küresel sermaye ile kazançlı çıkacak ve yeni İpekyolu ile birlikte Türkiye köprü vazifesi görerek Çin sermayesiyle stratejik geçiş üssüne dönüşecek. Güçlü ordusuyla Türkiye şu an bölgede (kimileri inanmak istemese de) ciddi bir güç olmaya başladı. Dış borcumuz (Güney) Avrupa bankalarına. Yarın Suriyeli mülteci meselesinden dolayı "biz de bu borçları ödemiyoruz" dersek aceba Avrupa tahsilatı nasıl yapabilecek :). Bölgesel olarak cazibe merkezi olmakla beraber Akdeniz de yayınlanan yeni haritalarda haklarımız yavaş yavaş tescillenmekte. Makro seviyede bizi daha yukarılara taşıyacak gerçekten çok sebep var. Koronavirüsü sonrası bizi nasıl bir dünya (Türkiye) bekliyor? Herkesin (bizimde) canı tatlı :) o yüzden tek evde yaşayan büyük aileler kalmayacak, yaşlısı genci ayrı evlerde yaşamaya başlayacak. Boşanmalar artacak ;) gerçi Türkiye de hala maalesef erkekler ezilmekte ve mağdur olmakta. En büyük gelişme e-ticaret'te yaşanacak. Depo ve ofislere talep çoğalacak, devasa depolarda ürünler stoklanacak, ofislerden hizmet verilecek. Devlet şehir dışlarındaki alanları bu ihtiyaçlara yönelik (Avrupa gibi) imara açacak. Büyükşehirlerden dışarılara, daha sakin yerlere göç başlayacak. Piyasaya giren para en çok gayrimenkul'e akacak. Bankalara öfke çoğalacak, kimse hisse senedi yada faiz'e yatırım yapmak istemeyecek (faiz sistemi değişecek), altın ise fiziki olarak muhafaza edilmediği sürece hiç bir zaman emniyetli bir yatırım gibi görülmeyecek. Tarlalar inanılmaz değerlenecek, şark kurnazı müteşebbislerimiz "asıl para burdaymış" diyerek daha akıllı, daha verimli üretmenin yollarını bulacak (özellikle yeni jenerasyon). Avrupa dağılacak ve bir çok Avrupa devleti yarı komünist/totaliter bir yapıya sahip olacak. Yaşlı nüfusu ile belki helikopter parası dağıtarak geçici olarak bir rahatlamaya kavuşacak olan ABD ve Avrupa, sonrasında ciddi enflasyon ve üretim düşüşü (insanlar iyice tembelleşecek) ve hayat pahalılığı (enflasyon) ile mücadele edecek. Aldıkları nefese şükreder hale gelecekler. Turkiye gibi Asya, Afrika, Avrupa üçgeninde geniş bir coğrafya da etki alanına sahip bir ülke icin gelecek elbet iyi olacaktır. Emin olalım yeni dünya düzeninde Türkiye Cumhuriyeti yerini alacak ve yüce Atatürk'ün dediği gibi: "Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.''

Merhaba Tebernüş Bey ben geçtiğimiz aralık ayında su anda oturduğum dairemi müteahhitin iskan alıcap diyip almaması ve binadaki ses yalıtım eksikliği yüzünden sattım. Suan kiradayım Ve bu yaz yeni bir ev almayı düşünüyordum ancak son gelişen virüs olaylarından sonra cok kararsız kaldım bankada nakit param var olası bi krize karsı nakit paramıda cok bozmak istemiyorum sizce biraz daha kirada oturmaya devam mı etmeliyim bu arada İstanbulda yasıyorum bu sorularım İstanbul icin

Merhaba kolay gelsin tebernüş bey dün gece soru sordum ama gelen cevapta çok yuvarlak bir cevap vermişsiniz . Ben şu soruyu sordum ; esenyurt bağlarçeşme mahallesinden 2+1 90 m2 bir daire aldım .yatırım amaçlı .sorum şu Esenyurt meydana mutlaka en kötü 3-4 yıl içinde metro gelicek ve evime 10 dk yürüme mesafesinde olucak .şuan 200 bin TL ye aldığım dairem metro gelince ortalama ne kadar fiyat eder tahmini söyleyebilir misiniz?yada en kötü olumlu anlamda ne kadar etkilenir ? NOT(dairem sıfırdır metro gelince satmayı düşünüyorum arakat 90 m2 site içi değil ) .sizde bu konuyla alakalı bilimsel bir çalışma yok demişsiniz bende biliyorum ki Esenyurt meydana metro gelince bununla ilgili bir bilimsel çalışma yok ama .benim sormak istediğim ortama ne kadar etkilenir metrodan bir gayrimenkul çevresi .bence çok basit bir şekilde 2 kat yada 3 kat yada daha spesifik bir cevap verebilirdiniz .ama çok yuvarlak cevap olmuş bence sizinki .Yanlış anlaşılmak istemem düşüncelerinizi çok önemsemediğim için size yazmıştım .kesin bir cevap alamayınca tekrardan yazma gereği duydum.kolay gelsin iyi çalışmalar.

Sevgili üstadım devlet memuruyum ve gelir az birikim az. Bu virüs döneminde kredi faizleri düşmüşken ev almak mantıklı mıdır? Fiyatlar virüs sırasında ya da virüs sonrasında sizce nasıl olur

Merhaba tebernüş bey kolay gelsin.iyi çalışmalar .esenyurt bağlarçeşme mahallesinden 2+1 90 m2 bir daire aldım .yatırım amaçlı .sorum şu Esenyurt meydana mutlaka en kötü 3-4 yıl içinde metro gelicek ve evime 10 dk yürüme mesafesinde olucak .şuan 200 bin TL ye aldığım dairem metro gelince ortalama ne kadar fiyat eder tahmini söyleyebilir misiniz?yada en kötü olumlu anlamda ne kadar etkilenir ? NOT(dairem sıfırdır metro gelince satmayı düşünüyorum arakat 90 m2 site içi değil )

virüsün dünya ekonomisindeki etkisi kaç sene sürer ve yeni dünya düzeninde dijitalleşen dünyada emlak nerede ve nasıl yer alır ?emlakta yenilikler alıcı satıcı tapu ya gitmeden blockchain zinciri ile alım ve satımları görebilicekmiyiz tebernüş bey fikirleriniz nelerdir

30m2 iş yeri duvar yok cam çerçeve var üstü daire ler var mantolama parası ödemek zorunda mıyım köşe deyim

Merhaba Tebernüş Bey, Kırklareli Babaeski Taşağıl köyünden metresi 10 20 lira olan yerlerden tarla alıp 10 senelik satmamak koşulu ile sahibinden tarla almak istiyorum. Araştırmalarıma göre Hızlı tren , havaalanı ve Petrokimya tesisi gibi yatırımlar bölgeye yapılacak. Böyle bir yatırım yapmak mantılı mı?